!Ludwik Stomma - Królów polskich przypadki, ebooki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Ludwik Stomma
KRÓLÓW
POLSKICH
PRZYPADKI
Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”
Projekt okładki Marek Zadworny
Redaktor Katarzyna Merta
Ilustracje
Antoni Chodorowski
Redaktor techniczny Halina Staszkiewicz
Korekta
Ewa Kacprzyk
Wanda Makay
© Copyright by Ludwik Stomma
© Copyright by Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”
ISBN 83-7066-536-5
Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”
Warszawa 1993
Wydanie pierwsze
Skład i łamanie: „AMIGO”, Warszawa
Drak i oprawa: „DROGOWIEC, Sp.zoo. Kielce, ul. Sienna 2
Jadłospis Piasta
O Piaście wiemy od Gallusa. Jego wersja wydarzeń jest dosyć
zdawkowa. Oto dwóch pielgrzymów przybywa do Gniezna w dniu po-
strzyŜyn syna księcia gnieźnieńskiego Popiela. Wyrzuceni przez księcia
za drzwi, znajdują gościnę na przedmieściach grodu u biednego Piasta.
Przypadkowo i jego syn ma być tego dnia inicjowany. Niestety, biedny
Piast nie ma za co podjąć gości, jakby pragnął. Dwu zaproszonych do
chaty pielgrzymów czyni więc cud: dania ze stołu księcia Popiela prze-
mieszczają się w nadziemski sposób na stół Piasta. W końcu, nie mając
innego wyjścia, sam Popiel zmuszony jest do skorzystania z gościny
swego poddanego. Pielgrzymi inicjują syna Piasta i przepowiadają mu
świetną przyszłość. I w rzeczy samej. Kilka lat później, z woli Boga,
Ziemowit, syn Piasta zostaje księciem. Popiel zaś, wyrzucony z Gnie-
zna, znika w pomroce zapomnienia i tylko wiekowi starcy przebąkują,
Ŝe podobno został zjedzony przez myszy.
Opowieść ta, nazbyt widać lapidarna, była potem przez wieki nie-
jednokrotnie poprawiana i uzupełniana. To właśnie z tych późniejszych
wersji ją znamy, bo któŜ, prócz specjalistów, czyta Gallusa w oryginale.
Najpopularniejszą z nich jest zaś, czego dowodzą obiektywnie cyfry
nakładu, skierowana do dzieci, czyli „przyszłości narodu”, wersja Kor-
nela Makuszyńskiego.
U Makuszyńskiego, jak i u Gallusa, przyjmuje Piast wyrzuconych
przez Popiela pielgrzymów, co jest oczywistym dowodem jego wro-
dzonej gotowości do przyjęcia symbolizowanych przez przybyszy no-
wych idei. Ta gotowość usprawiedliwi wkrótce zmianę władzy. Przy-
bysze odwdzięczają się Piastowi pomnaŜając Ŝywność na jego stole...
Dotąd wszystko podobnie.
Są jednak i róŜnice. U Gallusa nie chodzi wcale o pomnoŜenie je-
dzenia w ścisłym sensie tego słowa, a o „przemieszczenie” tegoŜ je-
dzenia z dworu Popiela do chałupy Piasta. Dla Makuszyńskiego jest to
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]