Marcin Luter - Tezy, Literatura - różne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
NR ID : b00013Tytu� : TezyAutor : Marcin Luter95 tez ks. Marcina Lutraprzybite na drzwiach ko�cio�a zamkowego w Wittenberdzednia 31 X 1517 r.Amore et studio elucidande veritatis: hec subscripta disputabuntur Wittenbrge.Presidente Reverendo Patre Martino Lutther Eremitano Augustiniano Artium et SacraeTheologie Magistro: eiusdemque iibidem lectore Ordinario. Quare petit: vt qui nonpossunt verbis presentes nobiscum disceptare: agant id literis absentes. In nominedomini nostri Hiesu Christi. Amen.Mi�o�� do prawdy i pragnienie ujawnienia jej s� przyczyn�, �e zamierza si�przeprowadzi� w Wittenberdze dysput� nad ni�ej podanymi tezami. Przewodzi� temu b�dzieczcigodny ojciec Marcin Luter, magister sztuk wyzwolonych i �wi�tej teologiii jednocze�nie nauczyciel tych�e. Dlatego prosi on tych, kt�rzy nie b�d� mogliosobi�cie wzi�� udzia� i dysputowa� z nami ustnie, �eby uczynili to na pi�mie. W imi�Pana naszego Jezusa Chrystusa. Amen.1. Gdy Pan i Mistrz nasz Jezus Chrystus powiada: "Pokutujcie", to chce, aby ca�e�ycie wiernych by�o nieustanna pokut�.2. W �aden spos�b nie mo�na pod wyrazem "pokutujcie" rozumie� Sakramentu pokuty,to jest spowiedzi i zado��uczynienia, kt�re kap�an sprawuje.3. Nie chce jednak Pan rozumie� tu tylko wewn�trznej pokuty, gdy� pokuta wewn�trzna,bez zewn�trznego u�miercenia cia�a, nie jest pokut�.4. Kara Bo�a trwa dop�ki cz�owiek czyni s�d nad sob� (to jest prawdziwa wewn�trznapokuta), a wi�c a� do wej�cia do Kr�lestwa Niebieskiego.5. Papie� nie chce, ani nie mo�e odpuszcza� innych kar za grzechy jak tylko te, kt�rena�o�y� wedle rozumienia swego lub wedle ustaw ko�cielnych.6. Papie� nie mo�e winy odpu�ci� inaczej, jak tylko zwiastuj�c i upewniaj�c, �e B�g j�odpu�ci�. Ponadto w wypadkach, kt�re s� zastrze�one dla papie�a do odpuszczenia.Kto by w tym wzgl�dzie papie�a sobie lekcewa�y�, tego wina pozosta�aby niezg�adzona.7. B�g nie odpuszcza nikomu win, je�li zarazem nie przywodzi go do upokorzenia si�przed kap�anem, jako swoim zast�pc�.8. Ustawy ko�cielne, traktuj�ce o nak�adanej pokucie, dotycz� tylko �ywychi nie mog� by� stosowane do umieraj�cych.9. Dlatego te� Duch �wi�ty przychyla nam dobrodziejstw przez papie�a tak, i� ten�ew postanowieniach swoich zawsze pozostawa� na uboczu na wypadek �mierci i ostatniej potrzeby.10. Z tego powodu �le i nierozs�dnie post�puj� kap�ani, kt�rzy odk�adaj� umieraj�cemudo czasu czy��ca pokuty ko�cielne.11. Zamiana kary ko�cielnej na kar� w czy��cu - to k�kol, posiany oczywi�cie w�wczas,gdy biskupi spali.12. Dawnymi czasy kary kanoniczne nak�adano nie przed, ale po absolucji, a to abyprzekona�, czy �al okazany jest szczery.13. Umieraj�cych �mier� zwalnia z pokuty; s� oni prawnie wolni od wszystkich ko�cielnychustanowie�, bo umieraj�.14. Im bardziej umieraj�cy tkwi w grzechach swoich lub brakuje mu mi�o�ci, tym wi�ksz�to rodzi w nim obaw�.15. B�d�c blisko boja�ni po��czonej z rozpacz�, ta wielka obawa wystarcza (pomijaj�cju� inne rzeczy), by zgotowa� m�k� czy��cow�.16. Piek�o, czy�ciec i niebo, s� wzgl�dem siebie tak r�ne, jak rozpacz, blisko��rozpaczy i pewno�� zbawienia.17. Zdaje si� by�, �e duszom w czy��cu potrzeba zmniejszenia boja�ni i pomno�eniami�o�ci.18. Ani rozumem, ani z Pisma nie udowodniono, �eby dusze w czy��cu znajdowa�y si� w stanie niezdolnym do zas�ugi i do wzrostu mi�o�ci.19. I to zdaje si� by� niemo�liwe do udowodnienia, jakoby dusze w czy��cu, przynajmniejniekt�re, by�y pewne swego zbawienia i o nie si� nie troszczy�y, jakkolwiek my pewnitego jeste�my zupe�nie.20. Dlatego papie� pod przebaczeniem kary nie rozumie odpuszczenia wszelkich kar, ale tych tylko, kt�re sam na�o�y�.21. Myl� si� przeto kaznodzieje odpustowi twierdz�c, �e przez odpust papieski cz�owiekstaje si� wolny od wszelkiej kary i zbawiony.22. Papie� nie odpuszcza duszom w czy��cu �adnej kary, kt�r� dusze te, wedle postanowie�ko�cielnych, w �yciu tym winny by�y ponie��.23. Je�eli jest mo�liwe odpuszczenie wszystkich kar, to tylko wzgl�dem najdoskonalszych,a wi�c wzgl�dem bardzo niewielu.24. Dlatego te� wi�ksz� cz�� ludu oszukuje si� przez bezwzgl�dne przyrzeczenie odpustuwszystkich kar.25. W�adza, jak� ma papie� w og�lno�ci nad czy��cem, przys�uguje w szczeg�lno�cika�demu biskupowi i proboszczowi w jego diecezji lub parafii.26. Papie� bardzo dobrze czyni, �e nie z w�adzy klucza, kt�rej nie posiada nad czy��cem,ale sposobem pro�by przyczynnej udziela duszom przebaczenia.27. Ludzkie brednie opowiadaj� ci, kt�rzy g�osz�, �e gdy grosz w skrzynce zabrz�czy,dusza z czy��ca uleci.28. Jest to pewne, �e gdy grosz w skrzynce brz�knie, urosn�� mo�e sk�pstwo i ch��zysku; skuteczno�� modlitwy przyczynnej Ko�cio�a zale�y natomiast od upodobania Bo�ego.29. Kt� wie, czy wszystkie dusze w czy��cu pragn� by� wybawione, jak nas w�a�niepoucza legenda o Sewerynie i Paschalisie.30. Nikt nie jest pewny, czy jego �al by� szczery, tym mniej mo�e by� pewny,czy otrzyma� zupe�ne odpuszczenie.31. Jak rzadkim zjawiskiem jest cz�owiek prawdziwie pokutuj�cy i �a�uj�cy,tak r�wnie rzadkim jest taki, kt�ry by zyska� odpust prawdziwy, to znaczy,�e jest ich niewielu.32. Ci, kt�rzy s�dz�, i� mog� zapewni� sobie zbawienie przez listy odpustowe, b�d�wiecznie pot�pieni wraz z mistrzami swymi.33. Nale�y si� strzec tych, kt�rzy powiadaj�, �e odpust papieski jestnajszacowniejszym darem Bo�ym, przez kt�ry cz�owiek mo�e pojedna� si� z Bogiem.34.�aska odpustowa dotyczy kary i zado��uczynienia na�o�onych przez ludzi.35. Nie jest to chrze�cija�ska nauka, �e nie potrzeba pokuty i �alu temu, ktoz czy��ca wykupuje dusze, lub chce naby� prawo wyboru spowiednika.36. Ka�dy chrze�cijanin, prawdziwie �a�uj�cy za swoje grzechy, ma i bez listuodpustowego zupe�ne odpuszczenie m�ki i winy.37. Ka�dy prawdziwy chrze�cijanin, �ywy czy umar�y, ma udzia� we wszelkich darachChrystusowych i ko�cielnych; B�g mu ich udzieli� i bez list�w odpustowych.38. Nie nale�y jednak gardzi� odpustem papie�a, gdy�, jak to ju� powiedzia�em,stanowi on obja�nienie Boskiego przebaczenia.39. Zachwala� ludowi obfit� �ask� odpust�w, a jednocze�nie zaleca� prawdziwy �ali pokut�, jest to rzecz nad wszelk� miar� trudna nawet dla najbardziej uczonychteolog�w.40. Skrucha prawdziwa po��da i �aknie kary, obfity za� odpust uwalnia od karaniai wyradza niech�� do kary, lub sprzyja co najmniej do zrodzenia si� takiej niech�ci.41. O apostolskim odpu�cie trzeba przezornie naucza�, by lud nie powzi�� b��dnegomniemania, �e odpust przewy�sza inne dobre uczynki mi�o�ci chrze�cija�skiej.42. Wszystkich chrze�cijan nale�y naucza�, �e papie� bynajmniej nie s�dzi,i� zakupywanie odpustu mo�e by� stawione na r�wni z uczynkami mi�osierdzia.43. Nale�y naucza� chrze�cijan, �e lepiej wspiera� ubogich lub pomaga� potrzebuj�cym,ni� kupowa� odpusty.44. Przez uczynek mi�o�ci wzmaga si� w nas mi�o��, a cz�owiek staje si� lepszy;przez odpust za� nie staje si� lepszy, tylko wolny od kary.45. Nale�y naucza� chrze�cijan, �e ten, kto bli�niego widzi w niedoli, a mimoto kupuje odpust, nie zyskuje odpustu papieskiego, ale �ci�ga na siebie gniew Bo�y.46. Nale�y naucza� chrze�cijan, �e je�eli nie s� nadmiernie bogaci, powinni zachowa�grosz oszcz�dzony na potrzeby domowe, a nie marnowa� go na zakupienie odpustu.47. Nale�y naucza� chrze�cijan, �e zakupienie odpustu jest zostawione ka�demu do wolii nie jest zakazane.48. Nale�y naucza� chrze�cijan, �e udzielaj�c odpustu, papie� potrzebuje i domaga si�raczej modlitw pobo�nych, ni� pieni�dzy, kt�re mu znosz�.49. Nale�y naucza� chrze�cijan, �e odpust papieski jest dobry, je�eli si� na nimnie buduje zbawienia; lecz jest nader szkodliwy, je�li z powodu niego tracimy boja��Bo��.50. Nale�y naucza� chrze�cijan, �e gdyby papie� wiedzia� o wszystkich szachrajstwachkaznodziej�w odpustowych, raczej by w stos popio��w zamieni� katedr� �w. Piotra,ani�eliby mia�a by� budowana kosztem sk�ry, krwi i cia�a jego owieczek.51. Nale�y naucza� chrze�cijan, �e papie� nie szcz�dzi�by swych w�asnych pieni�dzy,chocia�by nawet ko�ci� �w. Piotra mia� by� na ten cel sprzedany, byle udzieli�wsparcia potrzebuj�cym, od kt�rych obecnie kaznodzieje odpustowi wy�udzaj� ostatnigrosz.52. Nawet w�wczas p�onna jest ufno�� tych, kt�rzy przez odpusty dost�pi� chc� zbawienia,gdyby nie tylko sprzedawcy odpust�w, ale nawet sam papie� za to r�czy� chcieli dusz�swoj�.53. Wrogami Chrystusa i papie�a s� ci, kt�rzy z powodu kaza� odpustowych w ko�cio�achnakazuj� zamilkn�� S�owu Bo�emu.54. Krzywda si� dzieje S�owu Bo�emu, je�eli w kazaniu tyle a mo�e i wi�cej czasupo�wi�ca si� g�oszeniu odpust�w, co i Ewangelii.55. Zdanie papie�a jest oczywiste, �e skoro odpust, maj�cy tylko podrz�dne znaczenie,jednym dzwonem oraz zwyk�� ceremoni� i wystawno�ci� nale�y obchodzi�, to Ewangeli�,maj�c� stokro� wi�ksz� warto��, nale�y s�awi� stokrotnymi dzwonami i stokro� wi�kszymiceremoniami i wystawno�ci�.56. "Skarb ko�cio�a", z kt�rego papie� czerpie odpust, nie jest dostatecznie �ci�leokre�lony ludowi chrze�cija�skiemu, ani przeze� znany.57. �e nie s� to skarby doczesne, �atwo st�d pozna�, �e nimi ksi�a tak szczodrzeszafuj�, poniewa� wiadomo o wielu duchownych, �e oni tego rodzaju skarby (doczesne)raczej pilnie zbieraj� ani�eli pragn� rozdawa�.58. Skarby te nie s� tak�e z zas�ugi Chrystusa i �wi�tych, bo zas�uga Chrystusai bez przyczynienia si� papieskiego przychyla �aski wewn�trznemu cz�owiekowi,dla zewn�trznego sprawia krzy�, �mier� i pot�pienie.59. �w. Wawrzyniec nazwa� ubogich, jako cz�onk�w Ko�cio�a, skarbem ko�cielnym;u�y� jednak zapewne wyrazu tego w �wczesnym znaczeniu.60. Skarbem tym s� klucze Ko�cio�a, podarowane nam przez zas�ug� Chrystusa.61. Oczywiste jest, �e do odpuszczenia kar i wybaczania grzech�w w wypadkach zale�nychjedynie od p...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]