§ Applebaum Anne - Gulag, Literatura
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Gułag
Anne Applebaum
Z angielskiego przełożył
Jakub Urbański
Świat Książki
Tytuł oryginału
GULAG. A HISTORY
Książka ta jest dedykowana tym wszystkim, którzy opisali to, co się
wydarzyło
„W strasznych latach jeżowszczyzny spędziłam siedemnaście miesięcy w
więziennych
kolejkach Leningradu. Pewnego razu ktoś "rozpoznał" mnie. Wtedy
stojąca za mną
kobieta o sinych wargach, która oczywiście nigdy nie słyszała mego
nazwiska, ocknęła się z odrętwienia, w jakim trwaliśmy wszyscy, i
zapytała mnie na ucho (wszyscy tam mówili szeptem):
- A to może pani opisać?
I powiedziałam:
- Mogę.
Wtedy coś w rodzaju uśmiechu przemknęło przez to, co niegdyś było jej
twarzą”.
Anna Achmatowa Requiem - Zamiast przedmowy (tłum. E.
Siemaszkiewicz)
Spis treści
PODZIĘKOWANIA
9
WSTĘP 11
CZĘŚĆ PIERWSZA
Początki Gułagu - lata 1917-1939
33
Rozdział 1. Początki bolszewizmu
35
Rozdział 2. Pierwszy obóz Gułagu
47
Rozdział 3. 1929 - wielki punkt zwrotny
67
Rozdział 4. Kanał Białomorski 81
Rozdział 5. Ekspansja obozów 94
Rozdział 6. Wielki Terror i jego następstwa
111
CZĘŚĆ DRUGA
Życie i praca w obozach
135
Rozdział 7. Aresztowanie
137
Rozdział 8. Więzienie 158
Rozdział 9. Transport, przybycie, selekcja
169
Rozdział 10. Życie w obozach
189
Rozdział 11. Praca w obozach
217
Rozdział 12. Kary i nagrody
239
Rozdział 13. Strażnicy
251
Rozdział 14. Więźniowie
272
Rozdział 15. Kobiety i dzieci
296
Rozdział 16. Umrzyki 318
Rozdział 17. Strategie przetrwania
327
Rozdział 18. Bunt i ucieczka
366
CZĘŚĆ TRZECIA
Apogeum i zmierzch obozowego kompleksu przemysłowego 1940-1986
. 383
Rozdział 19. Początek wojny
385
Rozdział 20. "Obcy" 392
Rozdział 21. Amnestia i jej konsekwencje 411
Rozdział 22. Apogeum obozowego kompleksu przemysłowego
423
Rozdział 23. Śmierć Stalina 437
Rozdział 24. Rewolucja zeków 444
Rozdział 25. Odwilż i zwolnienia 462
Rozdział 26. Epoka dysydentów 480
Rozdział 27. Lata osiemdziesiąte: burzenie pomników
502
EPILOG
Pamięć
513
ANEKS
Ilustacje 525
PRZYPISY 533
BIBLIOGRAFIA 579
SŁOWNICZEK TERMINOLOGII ŁAGIERNEJ I JĘZYKA
WIĘZIENNEGO
603
ŹRÓDŁA ILUSTRACJI
605
INDEKS OSÓB
606
CZĘŚĆ PIERWSZA
Początki Gułagu
lata 1917-1939
ROZDZIAŁ 1
Początki bolszewizmu
„Lecz, mój piękny, biedny wieku,
Twój kręgosłup przetrącony.
Teraz z uśmiechem bezmyślnym
Patrzysz wstecz, okrutny, słaby,
Niby zwierz niegdyś sprężysty Na
łap swoich stare ślady”.
Osip Mandelsztam Wiek1
„Jednym z moich celów jest zniszczenie mitu, że najbardziej
okrutna fala represji miała miejsce w latach 1936-1937.
Myślę, że kiedyś statystyki wykażą, że fala aresztowań,
wyroków i zsyłek ruszyła juz na początku roku 1918, zanim
jeszcze jesienią ogłoszono oficjalnie nastanie Czerwonego
Terroru. Od tego czasu fala ta po prostu systematycznie
wzbierała, aż do samej śmierci Stalina...”
Dmitrij Lichaczow Wospominania
W ROKU 1917 dwie rewolucje przeszły przez Rosję, niczym lawina
zgarniając
wszystko na swej drodze. W lutym, po abdykacji cara Mikołaja II, bieg
wypadków
wymknął się spod czyjejkolwiek kontroli. Aleksandr Kierienski, premier
Rządu
Tymczasowego, napisał później, że w próżni, która nastąpiła po upadku
starego reżimu, "wszystkie dotychczasowe programy polityczne i
taktyczne zamierzenia,
nawet śmiałe i dobrze obmyślone, okazały się iluzoryczne, bezcelowe i
zbędne".
Ale chociaż Rząd Tymczasowy był słaby, chociaż szerzyło się
powszechne niezadowolenie, chociaż rósł gniew ludu z powodu rzezi, w
jaką przemieniła się wojna, tylko nieliczni przewidywali, że władza
wpadnie w ręce bolszewików, jednej z kilku radykalnych partii
socjalistycznych, agitującej za jeszcze szybszymi zmianami. Za granicą
bolszewicy byli prawie zupełnie nieznani. Znakomicie ilustruje to
apokryficzna opowieść: historia dzieje się w roku 1917. Do austriackiego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]